Os populares lamentaron que o bipartito se una para votar en contra de instar o goberno central a adoptar un Plan económico e fiscal que beneficie aos cidadáns asegurando que “para o PSOE é máis doado defender a Sánchez que ás familias e ou BNG prefire manterse nun plano de submisión para manter ou garavanzo”
As políticas económicas que ven despregando ou Goberno de PSOE-Podemos dende finais do ano 2018 non están a servir a España para converxer en desenvolvemento socioeconómico coa media da UE (ANEXO TÁBOA DE EUROSTAT- PIB PC-), de feito, os indicadores evidencian un atraso na saída da crise, e mostran un agravamento (de maneira lenta pero continua, e sistemática, e aquí o risco) dos desequilibrios macroeconómicos que sitúan as finanzas públicas nunha posición cada vez máis vulnerable (segundo Informe Anual 2021 do Consello Fiscal Europeo-Órgano Independente que asesora á Comisión Europea- ANEXO), reducindo a marxe de actuación das administracións públicas para apoiar a dinamización económica e o emprego.
Nota explicativa: Esta táboa de Eurostat mostra como unha vez recuperada a senda converxente desde 2015 en 2019 cae e así segue… ata 2021… A economía española xa mostraba signos de retardación especialmente desde o segundo trimestre de 2019, rexistrando ao peche do ano un crecemento do 2,1%, dúas décimas menos que en 2018 (2,3%). Durante 2019 o PIB per cápita de España afastouse da media da UE 27, ao pasar do 85% sobre a media en 2018 ao 84,4% en 2019, tendencia que tamén se observa se se consideran os datos en termos de paridade de poder adquisitivo.
A economía española xa mostraba signos de retardación especialmente desde o segundo trimestre de 2019, rexistrando ao peche do ano un crecemento do 2,1%, dúas décimas menos que en 2018 (2,3%). Durante 2019 o PIB per cápita de España afastouse da media da UE 27, ao pasar do 85% sobre a media en 2018 ao 84,4% en 2019, tendencia que tamén se observa se se consideran os datos en termos de paridade de poder adquisitivo.
Á súa vez en 2019 evidenciouse un empeoramento dos desequilibrios nas contas públicas españolas, rompendo a tendencia de redución do déficit iniciada en 2013. Desta forma rexistrouse un déficit do -3,06% do PIB, superior ao do ano 2018 (-2,59%).
En 2020 ano de irrupción do COVID a economía caeu un –10,8%, unha caída 4 puntos porcentuais maior que a media rexistrada na zona euro (-6,4%). Ademais, España pechou 2020 con déficit do 10,27%, o maior entre os países da UE que de media rexistrou un -6,9% do PIB. A débeda pública española posicionouse na cuarta maior da UE alcanzando un 120% sobre o PIB.
En 2021 as economías rebotaron rexistrándose un crecemento do PIB na zona euro do 5,3%, pero o crecemento en España foi do 5,1% dúas décimas menor, a pesar de que o noso país sufrira unha caída un 40% maior que a rexistrada na zona euro o ano anterior.
Fronte ao dato rexistrado de crecemento de PIB español en 2021 do 5,1%, a previsión inicial do Goberno (reflectida no Plan Orzamentario de 2021 – outubro de 2020) era do 9,8%. O desvío é de 4,7 puntos porcentuais. O déficit en 2021 sitúase no 6,87% do PIB, un dos maiores rexistros da UE. Este elevado déficit prodúcese a pesar de que os ingresos se han incrementado en 61.458 millóns de euros segundo declaracións da propia Ministra de Facenda.
A débeda pública sitúase ao 4 T de 2021 de máis de 1,4 billóns, un 118% do PIB, quedando nunha posición vulnerable a un aumento de tipos como consecuencia das medidas monetarias do BCE para conter a inflación. Segundo Funcas, cada medio punto de crecemento dos tipos de interese podería supoñer un custo para o Estado e entre 3.000 e 4.000 millóns de euros de intereses adicionais.
De feito, a Reserva Federal de Estados Unidos e o Banco de Inglaterra xa están reaccionado con subida de tipos; mentres tanto no contorna UE a pesar de que aínda non empezou o proceso de subida de tipos no BCE (aínda que xa avisou da progresiva retirada de estímulos) as finanzas españolas xa notan as tensións nos mercados de débeda: A rendibilidade do bono español a 10 anos subiu por encima do 2% por primeira vez desde 2015; a curmá de risco do bono español respecto ao “ bund” alemán volveu a escalar por encima dos 100 puntos básicos, e en recentes colocacións de letras a 12 meses por parte do Tesouro tívose que pagar aos investidores por primeira vez en 2 anos.
Por iso, tanto a Airef, como o Banco de España e a propia Comisión Europea recomendan un proceso de consolidación fiscal en canto a situación económica permítao.
Mentres tanto, o goberno actualizou ao fin as súas previsións para 2022. Acaba de reducir a previsión de crecemento do PIB do 7% ao 4,3% máis acorde co esperado por todos os servizos de estudos. España será o único país europeo que non recuperaría en 2022 o nivel económico previo á pandemia.
A economía non recuperou aínda nin o nivel de actividade nin de horas traballadas previo ao estalido da pandemia. Os últimos datos do Banco de España (anteriores á actualización do Programa de Estabilidade de España) estiman unha redución de case un punto da previsión de crecemento para o ano 2022 que quedaría en só un 4,5%, unha inflación do 7,5%, o que implicaría que só a finais do 2023 recuperaríase a perda de PIB derivada da pandemia.
Ademais, desde principios do ano de 2021 vén observando un crecemento da inflación, foi o oitavo país da UE con maior inflación (6,6%), afastado da media da eurozona (5,0%) e da UE (5,3%).
A inflación agravouse en 2022, rexistrándose xa en febreiro de 2022 (anterior ao comezo da invasión de Ucraína) un crecemento da inflación anual do 7,6% e do 3% no caso da subxacente, e alarmante en marzo cun incremento anual do 9,8%, e que se mantén nunha taxa do 8,4% no mes de abril, cuns datos de inflación subxacente (sen enerxía e sen alimentos) en aumento chegando xa ao 4,4%, un punto máis que en marzo o que indica que o aumento de prezos enerxéticos está a trasladarse ao conxunto da economía.
Non é certo que a nosa inflación sexa similar á dos nosos veciños. Países da nosa contorna inmediata como Francia (4,8%), Portugal (7,2%), Alemaña (7,8%), Italia (6,2%), teñen unha inflación elevada pero máis contida que España.
A situación na que se atopa España moi afastada dos países da nosa contorna implica a necesidade de adoptar medidas urxentes para paliar esta circunstancia.
Á súa vez a inflación está a impulsar un incremento na recadación que está a rexistrar máximos históricos como xa quedou evidenciada cos datos de recadación de 2021.
Esta tendencia intensificouse en 2022 dado o aumento da inflación, de feito, a Airef no informe de abril de 2022 sobre os orzamentos das AAPP destaca que “as tensións inflacionistas xeran no moi curto prazo un efecto positivo e automático de incremento da recadación, especialmente no IVE. Aproximadamente, cada punto de inflación adicional supón algo máis de 2.000 millóns de recadación adicional.”
De feito, a previsión do incremento de recadación para todo 2022 sobre o peche de 2021 é de 8.967 millóns (232.352 millóns previstos para 2022 fronte aos 223.385 contabilizados en 2021), pero só nos tres primeiros meses de 2022 xa se recadaron 9.219 millóns de euros máis que nos tres primeiros meses do ano 2021, isto é un 20,25% máis.
No propio informe mensual da AEAT indícase nas páxinas 7, 8 e 9 que boa parte do aumento de recadación en IRPF débese ás tensións inflacionistas “a subida do salario medio (un 2,5% nos dous primeiros meses do ano, punto e medio máis que en 2021), incremento que probablemente estea a reflectir o traslado aos salarios do repunte inflacionario que comezou a metade do ano pasado e que conleva tamén un aumento do tipo efectivo que tamén se traduce en máis ingresos”; e tamén en IVE “á marxe desas circunstancias, a tendencia nestes últimos meses é clara e caracterízase polo extraordinario crecemento do gasto suxeito ao imposto que, en termos da forma en que se liquida o mesmo, tradúcese en fortes incrementos en vendas e compras (en ambos os casos na contorna do 30% desde novembro) xustificadas en parte polas subidas de prezos dos últimos meses.”
A inflación está a provocar dunha parte unha perdida no poder adquisitivo das familias polo encarecemento dos produtos de consumo, e deteriorando a competitividade as empresas #ante o incremento do custo dos insumos e a tensión alza o custo laboral, que provoca á súa vez efectos de segunda rolda, co risco de reducir as marxes empresariais ou a capacidade de investimento dos axentes económicos; e doutra parte aumenta o custo fiscal #ante o “aumento do tipo efectivo “en IRPF e “polas subidas de prezos dos últimos meses” en IVE como destaca o Informe de Recadación da AEAT. Por tanto, as familias e ás empresas empobrécense coa inflación, unha polos efectos de aumento de prezos, e outro polo efecto sobre a fiscalidade que aumenta a carga impositiva.
Doutra parte, o deseño unilateral do Plan de Recuperación Transformación e Resiliencia por parte do Goberno da Nación, sen contar de maneira real e efectiva cos axentes económicos, nin co resto das administracións territoriais está a poñer en perigo o aproveitamento desta oportunidade histórica de transformación económica.
Nunhas semanas chegarían a España 31.000 millóns procedentes da Comisión Europea, pero en 2021 “o impacto foi practicamente nulo polos atrasos na execución” segundo a Airef, e en 2022 non se observan grandes avances, máis aló das transferencias intra-administrativas coas que maquillan os datos #ante Comisión, á vez que se pretende converter ás Comunidades Autónomas e Concellos en meros xestores administrativos con pouca marxe de actuación para corrixir as decisións adoptadas polos Ministerios.
Segundo o Segundo Informe de Seguimento dos fondos NGEU para España da CEOE o cálculo actual respecto á execución real dos fondos NGEU xestionados directamente polo Estado é de 805 millóns de euros 5 dos 3.000 que xestiona de maneira directa. Isto é, só 1 de cada 4 euros chegados de Bruxelas.
En todo caso, trátase de estimacións xa que non é posible coñecer un dato certo de execución real, dado que non hai transparencia tal e como vén denunciado a propia CEOE, así como a AiREF, o Banco de España ou FEDEA, tendo en conta que actualmente non existe unha fonte oficial, que de maneira centralizada recolla os datos integrados e detallados respecto da chegada finalista de fondos ao tecido produtivo, como si teñen outros países como Suecia, Francia e Portugal.
Esta información existe, pero non se publica, e a proba está en que nun dos informes publicados pola AIREF no mes de outubro de 2021 destácase que a IGAE ata o 31 de agosto dese ano tiña se que ofrecía o dato de execución efectiva do plan por un montante de 104 millóns de euros, pero a partir de aquí deixou de publicarse este dato.
Ante a actual situación económica de España e conscientes da nosa responsabilidade como alternativa de Goberno, o Partido Popular -en colaboración con diferentes axentes da sociedade civil que colaboraron na elaboración desta iniciativa este- ofreceu ao Presidente do Goberno apoio leal traballar polas familias e empresas españolas nunha batería de propostas realistas e que poden acometerse de forma inmediata para conseguir catro áreas prioritarias:
A racionalización do gasto burocrático e político do Goberno; o redeseño dos fondos europeos para facelos máis útiles; e reformas estruturais a medio prazo para incentivar a actividade económica.
En paralelo a unha baixada de impostos selectiva e inmediata, que complemente as reducións de impostos que veñen aplicando as Comunidades Autónomas gobernadas polo Partido Popular de maneira que tamén o Goberno de España adopte medidas co obxecto de devolver a sobre-recadación ao peto dos contribuíntes especialmente na daqueles con menores rendas do traballo, e nos que o incremento do IPC fai maiores estragos.
Neste punto, e en base ás estatísticas de recadación hai marxe para actuar sen afectar o financiamento dos servizos públicos fundamentais, utilizando a marxe de entre 7.500 e 10.000 millóns de euros de sobre-recadación, que pode verse ampliado se continúa o aumento da inflación; o máximo aproveitamento do financiamento europeo; a procura na eficiencia do gasto público e a posta en marcha de reformas estruturais para a dinamización económica, a creación de emprego e a mellora da produtividade.
Polo exposto, o Grupo Municipal Popular no Concello de Lugo, presenta a seguinte:
PROPOSTA DE ACORDO
PRIMEIRO. – Propón ao Goberno de España que deseñe un Plan Nacional para a mellora da efectividade e calidade do gasto público que permita establecer medidas para a modernización e reforma de todas as Administracións Públicas, estatal, autonómicas e corporacións locais, que permita un aforro e racionalización do gasto.
SEGUNDO. – Propón ao Goberno de España que mellore o deseño do Plan Recuperación Transformación e Resiliencia para facelo máis áxil de maneira que o financiamento chegue ás empresas e familias de forma inmediata e para que as reformas sexan transformadoras; intensificando entre outras medidas, o uso de incentivos fiscais extraordinarios e temporais, aplicables a investimentos que fagan fogares e empresas que se consideren que contribúan á mellora da cohesión social e a capacidade de reacción #ante as crises destinados a investimentos en materia de transformación e dixital e eficiencia enerxética, financiables para a Facenda Española con cargo ao Mecanismo de Recuperación e Resiliencia, destinando polo menos un 7% do PRTR, a esta finalidade (4.900 millóns).
TERCEIRO. – Propón ao Goberno de España iniciar a implementación dun paquete de reformas estruturais para incentivar a actividade económica. (Exemplos destas medidas están contempladas nas páxinas 29 a 39 do documento remitido).
CUARTO. – Propón ao Goberno de España unha baixada de impostos de impostos selectiva, inmediata e temporal sobre os sectores máis afectados pola inflación, e para rendas baixas e medias cuantificada nunha pinza de entre 7.500 e 10.000 millóns de euros que contemple como posibles medidas, a adoptar ben en solitario ou ben de forma combinada as seguintes:
A) No IRPF deflactar a tarifa do IRPF nos tres primeiros tramos (ata 40.000 euros).
B) Crear no IRPF unha nova figura no mínimo persoal e familiar para rendas baixas e medias que se sitúan entre os 14.000 e os 22.000
C) Adaptar as retencións e pagos fraccionados para que as medidas fiscais aprobadas teñan impacto automático e con efecto retroactivo dende o pasado 1 de xaneiro na economía das familias, empresarios e profesionais de forma inmediata.
D) Establecer un imposto negativo articulado como pago anticipado (axuda directa de entre 200 y 300 euros anuais que poderán obtela de forma anticipada) para persoas especialmente desprotexidas polo incremento do IPC para as rendas do traballo e de actividades económicas máis baixas sobre as que non hai obriga de reter (caso xeral 14.000 euros, que pode chegar ata os 17.600 euros aproximadamente en función das circunstancias persoais e familiares do contribuínte), e coordinado coas axudas que se poidan recibir desde o Ingreso Mínimo Vital ou desde o Bono Social Eléctrico e do Bono Social Térmico, así como do resto de prestacións sociais que se prestan desde CCAA e Concellos Imposto negativo.
E) Aprobar para autónomos e profesionais a redución da tributación en estimación obxectiva en IRPF(módulos) e do réxime simplificado en IVE e réxime especial de recarga de equivalencia naqueles sectores especialmente afectados polo incremento de prezos e custos.
F) Introducir no Imposto de Sociedades un novo suposto de liberdade de amortización no artigo 12.3 LIS para este tipo de investimentos en eficiencia enerxética, cando cumpran os requisitos que se establezan regulamentariamente. Esta liberdade de amortización reservaríase para os investimentos con nivel elevados de mellora da eficiencia enerxética (de modo similar a como se regularon distintas porcentaxes de deducción en DÁA 50ª LIRPF, introducida por art. 1.2 da Real Decreto-lei 19/2021, do 5 de outubro), establecéndose nos casos nos que non se alcancen devanditos niveis, medidas de amortización acelerada (duplicando os coeficientes máximos de amortización do art. 12.1.a) LIS).
G) Baixar de maneira temporal o IVE do gas e a electricidade do 10% ao 5%, e impulsar a rebaixa do Imposto Especial de Hidrocarburos coa finalidade reducir a carga impositiva dos tributos indirectos do IVE e Impostos Especiais que gravan o consumo enerxético. Con iso preténdense dous efectos, dunha parte, liberar recursos na economía familiar e das empresas, e á súa vez contribuír á simplificación e a eficiencia ao aforrar custos de xestión, tendo en conta que sobre este tipo de imposición veñen realizando bonificacións e subvencións que complican a xestión, engaden carga burocrática para a administración, as empresas e os consumidores.
